Hamilelikte Varis Nedir? Belirtileri, Önleme ve Tedavi Yöntemleri
- Prof. Dr. Gökçe Şirin
- 7 hours ago
- 2 min read
Hamilelikte Varis Nedir? Belirtileri, Önleme ve Tedavi Yöntemleri
Hamilelikte Varis Nedir?
Hamilelikte varis, gebelik sürecinde bacaklarda, bazen de genital bölgede toplardamarların genişleyip kıvrımlı ve belirgin hale gelmesidir. Gebelikte artan kan hacmi, hormonal değişiklikler ve büyüyen rahmin toplardamarlar üzerine yaptığı bası, varis gelişimini kolaylaştırır.
Hamilelikte Varis Ne Zaman Başlar?
Varisler çoğunlukla ikinci trimesterden (4–6. ay) itibaren belirginleşmeye başlar. Ancak daha önce varis öyküsü olan, ailesinde varis bulunan ya da çoklu gebelik yaşayan kadınlarda daha erken dönemde de görülebilir.
Hamilelikte Varis Neden Oluşur?
Hamilelikte varis oluşumunun temel nedenleri şunlardır:
Hormonal değişiklikler: Progesteron hormonu damar duvarlarını gevşetir.
Artan kan hacmi: Damarlar normalden daha fazla yük taşır.
Rahmin büyümesi: Pelvik damarlara bası yaparak kanın bacaklardan kalbe dönüşünü zorlaştırır.
Kapakçık yetmezliği: Toplardamar kapakçıkları kanın geri kaçmasını engelleyemez, bu da kanın bacaklarda birikmesiyle sonuçlanır.
Her Hamilelikte Varis Oluşur mu? Varis Oluşması Normal mi?
Her gebelikte varis oluşmaz. Ancak gebelikte varis görülmesi sık karşılaşılan ve çoğu zaman fizyolojik bir durumdur. Özellikle genetik yatkınlığı olanlarda risk daha yüksektir.
Hamilelikte Varis Belirtileri Nelerdir?
Bacaklarda şişlik ve dolgunluk hissi
Akşamları artan ağrı ve yorgunluk
Kaşıntı, yanma hissi
Görünür, morumsu damarlar
Gece krampları
Hamilelikte Varis Oluşmasını Artıran Nedenler
Ailede varis öyküsü olması
Önceki gebeliklerde varis gelişmiş olması
Uzun süre ayakta kalmak veya oturmak
Fazla kilo alımı
Hareketsiz yaşam tarzı
Çoklu gebelik (ikiz, üçüz)
Gebelikte Varis Önlenebilir mi?
Varis tamamen önlenemese de oluşma riski azaltılabilir. Varis oluşmasını engellemek için alınabilecek önlemler:
Uzun süre ayakta veya oturur pozisyonda kalmaktan kaçının
Bacakları gün içinde kalp seviyesinin üzerine kaldırın
Günlük düzenli yürüyüş yapın
Sol yan yatış pozisyonunu tercih edin
Fazla kilo alımından kaçının
Hekim önerisiyle gebelik uyumlu varis çorabı kullanın
Hamilelikte Varis Nasıl Tedavi Edilir?
Gebelik sırasında varis tedavisi genellikle koruyucu ve semptom azaltıcıdır. Hamilelikte oluşan varislerin tedavi yöntemleri:
Medikal varis çorapları
Yaşam tarzı düzenlemeleri
Hafif egzersizler
Bacak elevasyonu
Not: Skleroterapi, lazer veya cerrahi tedaviler genellikle gebelik sonrasına bırakılmaktadır.
Hamilelikte Varisler İçin Hangi Egzersizleri Yapmalıyım?
Günlük tempolu yürüyüş
Ayak bileği pompalama egzersizleri
Otururken ayak parmaklarını yukarı-aşağı hareket ettirme
Yüzme (en ideal egzersizlerden biridir)
Hamilelikte Varis Gelişmesinin Bebeğe Etkisi Var mıdır?
Hamilelikte oluşan varisler doğrudan bebeğe zarar vermez. Daha çok anne adayının konforunu etkiler. Ancak ileri vakalarda ağrı, ödem ve nadiren pıhtılaşma riski açısından yakın takip önemlidir.
Varis Çorapları Hamilelikte Güvenli midir?
Evet. Gebeliğe özel varis çorapları, doğru beden ve basınçta seçildiğinde güvenlidir. Kan dolaşımını destekler, şişlik ve ağrıyı azaltır. Kullanım mutlaka hekim önerisiyle olmalıdır.
Doğumdan Sonra Varislerim Geçer mi?
Çoğu kadında hamilelikte ortaya çıkan varisler doğumdan sonraki 3–6 ay içinde belirgin şekilde azalır veya kaybolur. Ancak kalıcı olan varisler de olabilir.
Hamilelik Sırasında Oluşan Varisleri Ne Zaman Tedavi Ettirmeliyim?
Kalıcı varisler için en uygun değerlendirme zamanı:
Doğumdan sonra
Emzirme dönemi tamamlandıktan sonra
Hormonal dengenin oturduğu dönemdir
Bu süreçte renkli Doppler Ultrason ile değerlendirme yapılarak damar haritası çıkarılmalı ve kişiye özel tedavi planlaması yapılmalıdır.
Sonuç
Hamilelikte varis, çoğu zaman fizyolojik ve geçici bir durumdur. Düzenli egzersiz, uygun varis çorabı kullanımı ve yaşam tarzı önlemleriyle şikâyetler büyük ölçüde kontrol altına alınabilir. Kalıcı veya ilerleyici varislerde ise doğum sonrası dönemde uzman değerlendirmesi ile uygun tedavi planlanmalıdır.
‘Her cerrahi veya girişimsel işlemde sonuçlar kişiden kişiye değişiklik gösterebilir, İşlem öncesinde hekiminizden detaylı görüş almanız önerilir.’
Comments